کاشی معرق از دوران سلجوقیان و ایلخانیان به عنوان یکی از شیوه‌های برجسته تزئین ساختمان‌ها مورد استفاده قرار گرفت. هرچند که تاریخ کاشی‌کاری در ایران به قبل از اسلام برمی‌گردد، اما کاشی معرق در دوره پس از ورود اسلام به اوج شکوفایی خود رسید. در دوره‌های تیموری و صفویه، این هنر به اوج زیبایی و تکامل دست یافت و آثار به جا مانده از آن دوران همچنان الهام‌بخش معماران و هنرمندان معاصر است

کاشی هفت رنگ در دوران صفویه به اوج شکوفایی خود رسید، اما ریشه‌های آن به دوران پیش از اسلام و اوایل اسلام در ایران برمی‌گردد.

این رنگ‌ها با دقت و مهارت به شکل دستی روی کاشی‌های خشتی نقاشی می‌شوند و سپس در کوره حرارت می‌بینند تا رنگ‌ها ثابت و براق شوند.

کاشی‌های لعابی که در قرن ششم مورد استفاده قرار می‌گرفتند، معمولاً تک رنگ هستند. این کاشی‌ها از یک لایه خمیر چینی بر روی هسته گل رس تشکیل شده‌اند و رنگ‌های به کار رفته در آن‌ها شامل لاجوردی، کرم و آبی فیروزه‌ای است.

مسجد حکیم از بناهای دوره صفویه میباشد که به شیوه اصفهانی ساخته شده است

آیه های قرآنی برای فضای عرفانی مسجد و همچنین تجلی نام حضرت علی در نقوش کاشیکاری که جنبه اخلاقی و مذهبی دارند برای تزیین مسجد به کار رفته است. ضرورت این پژوهش بررسی نقوش کاشیکاری و اشکال به کار رفته در معماری اسلامی است که از نظر سیاسی، اجتماعی و مذهبی مورد اهمیت است. روش بررسی مجموعه تحلیلی و توصیفی و ابزار گردآوری اطلاعات کتابخانهای است.

ر این میان از مسجد حکیم کمتر سخن به میان رفته در حالی که آثار زیبای نهفته در آن نه تنهامبیّن معماری دقیق و هنرمندانه دورهی صفویه است بلکه عناصر دینی به کار گرفته در آن، به دلیل عنایت به مذهب تشیع، جایگاه ویژهای را برای آن رقم زده است

مسجد حکیم از مساجد اواخر دوره صفوی در منطقه قدیمی بابالدشت اصفهان میباشد و بانی آن حکیم محمد داوود ملقب به تقربخان، پزشک شاهعباس دوم و شاهصفی، بوده و بدینسبب، مسجد به حکیم شهرت یافته است  و چون در محله قدیمی جورجیر، در محل مسجدی از قرن چهارم معروف به مسجد جوءجوء یا جورجیر، که صاحببن عباد آن را بنا کرده بود، ساخته شد، مسجد جورجیر نیز نامیده شده است

مسجد حکیم اصفهان، یکی از شاهکارهای معماری ایران دوره اسلامی صفوی است،که به شیوه چهار ایوانی با آجرکاریهای بسیار متنوع بنا شده و حاوی کتیبههای خط بنایی متنوعی است. معماری، آجرکاری، کاشیکاری، گرهکشی و مخصوصا خط بنایی این مسجد را میتوان در زمره کارهای خوب دوره صفویه و بعد از آن دانست 

بنای مسجد حکیم دارایسَردَر شمالی،سَردَر شرقی،سَردَر غربی، صحن بزرگ، شبستان زیر گنبد، شبستان جنوب شرقی، شبستان جنوب غربی، شبستان زمستانی، محرابهای هر یک از شبستانها، منبر، ایوان شمالی، ایوان شرقی، ایوان غربی و نماهای خارجی آنهاست که عموما از تزیینات و کاشیکاری زیبا و نفیس برخوردارند 

سَردَر شمالی دارای مجموعه تزییناتی چون آیات قرآن، حدیث پیامبر، نام بانی و تاریخ شروع میباشدسَردَر. شرقی نیز با چهار ورودی مقابل مقبرهی آیت االله حاج ابراهیم کلباسی قرار دارد. اینسَردَر مزین به حاشیههایی با اشعار فارسی و همچنین کاشیکاریهای متنوع حاوی شهادتین شیعی و اسماجلاله االله استسَردَر. غربی مسجد، با آجرکاری ساده و صحن بزرگ آن از شمال به ایوانی بزرگ و رفیع با دو راهرو در طرفین محدود شده است. جای جای شبستان زیر گنبد مسجد با اسماء االله، محمد - ص - و علی - ع - تزیین شده و محراب آن بزرگترین و زیباترین محراب مسجد حکیم است که از تزیینات کتیبههای خاصی برخوردار است

.