آنجایی که صلح بین دولت جوان صفویه و پیر عثمانی برقرار شد و اقوام سرکش اُزبک سرکوب شدند، آرامش کامل بر کشور حاکم شد. در این دوره، به فرهنگ و تعالی معنوی کشور بی نهایت توجه می شد. علم و دانش در رشته های گوناگون به حد باالیی از کمال رسید. رقابت های فرهنگی، خصوصاً عمرانی و معماری بین ایران و کشور عثمانی به اوج خود رسید، در نتیجه معماری کشور وارد مرحله ای از نبوغ، خالقیت و نوآوری ها شد.)زمرشیدی، 1931 :66 )به هنر در شئون مختلف، توجهات فراوان شد و مکاتب هنری گوناگون بوجود آمد. معماری، بی نهایت متحول شد و رشد بسیار کرد. به هنرهای وابسته به معماری، خصوصاً ))کاشیکاری(( توجه بسیار فراوان شد تا جایی که این هنر به درجه ای از شوکت، عظمت، فلسفه، اصول، خالقیت، حکمت، ابداع و ارزش های بی پایان نایل آمد. اصول و قاعد?? بنیادی از آن دوره تا امروز در تمام شئون نماسازی های داخلی، خصوصاً خارجی بناهای مذهبی و غیره حاکم شد.)همان: 66 )در دوران صفوی مراکز هنری ایران به سمت ناحی?? غربی و مرکزی ایران کشیده شد و توانست با حفظ سنت های کهن هنر ایرانی، جایگاه مهم و خاصی را در تمدن ایرانی رقم زند. همچون دیگر سلسله های حکومتی، در این دوره نیز تالش بر آن بود که آثار مهمی در راستای اهداف اسالمی برداشته شود. با شکوه ترین مساجد از نظر طول، بزرگی و زیبایی با تزئینات و کتیبه های خوشنویسی شده در این زمان ساخته شد )شکل 1و2 .)همچنین به دلیل اهمیت به امر تعلیم و تربیت در فرهنگ اسالمی مدرسه هایی با ایوان های بزرگ دو طبقه و حجره دار همچون مدرس?? چهارباغ در اصفهان ساخته شد.

در این زمان به پاس بزرگداشت مذهب شیعه و بزرگان دین، تالش بسیاری برای ساخت آرامگاه هایی در شأن بزرگان و ائمه بویژه در کربال، سامرا و نجف اشرف صورت گرفت. در این مکان ها گنبدهایی پیازی شکل همراه با گلدسته های استوانه ای بلند بنا شد.)همان: 101 )کاشیکاری در ایران از مهم ترین مظاهر بروز مفاهیم معنوی و عرفانی در هنر بشمار می رود که در تزئینات مساجد و اماکن مذهبی رکن اصلی را ایفا می کند.)جمالی، مراثی، 1931 :41 )بناهای دینی در این دوران با کاشی های زیبا و نقش گل و بوته به شکلی چشم نواز تزئین می شد که داللت بر خوش ذوقی و عشق به هنر داشت. سبک معماری این دوره که بیشتر در اصفهان خودنمایی می کرد به شیوه های متفاوت در تجربیات هنری گوناگون از جمله کاخ سازی، راهسازی، شهرسازی و مکان های عمومی توجه داشت. آثار منحصر به فردی از بناهای غیر دینی نظیر کاخ چهل ستون، هشت بهشت، بازارها و کاروانسراها در شهرهای بزرگ و راه های اصلی بازرگانی و تجارت ایجاد شد.)تسلیمی، 1932 :101 )در اوایل سد?? 10هـ.ق/16م. همراه با حفظ سنت های پیشین در عرص?? سفالگری، تحوالت چشمگیری پدید آمد. علت اساسی آن تالش برای رقابت در بازارهای جهانی آن عصر بود. ایران در این زمینه توانست با بهره گیری از فن آوری ظروف چینی در اصفهان، آثار بسیار نفیس و ارزشمندی را تولید کرده و صادر نماید. به دلیل نزدیک تر بودن ایران به بازار اروپا نسبت به چین)دوره مینگ( این آثار به خوبی در عرص?? بازار جهانی حضور یافت. تولیدات ایران از نظر کیفیت با محصوالت چینی کامالً برابری می کرد، زیرا ظروف چینی تولید شده در ایران دارای دو جدار?? نازک، ظریف و نیمه شفاف بود که تا پایان سد?? 19هـ.ق نیز رواج داشت. در این دوره تمامی روش های شکل دهی و تزئین مانند روش های زیر رنگی، دورنگی )ظروف مینایی(، زرین فام و روش تزئین هفت رنگ رایج بود.

کاشی کاری سنتی